Fakty i mity o kablach Ethernet

Podstawą każdej dobrze działającej sieci lokalnej (LAN) jest solidna, przewodowa infrastruktura. Mimo rosnącej popularności nowoczesnych technologii bezprzewodowych, takich jak Wi-Fi 6E, Wi-Fi 7 czy 5G, to właśnie okablowanie strukturalne zapewnia stabilność, wysoką przepustowość i bezpieczeństwo przesyłanych danych. Niestety, wokół kabli sieciowych – zwłaszcza popularnych kabli skrętkowych – narosło wiele nieporozumień i mitów, które często prowadzą do błędów na etapie projektowania i instalacji.
W tym artykule rozwiejemy najczęstsze wątpliwości i wyjaśnimy, co naprawdę warto wiedzieć o kablach Ethernet, ich rodzajach, właściwościach i zastosowaniach.

Czy kabel Ethernet to zawsze skrętka miedziana?

Nie do końca. Ethernet to protokół komunikacyjny, który można przesyłać przez różne rodzaje kabli – nie tylko skrętkę miedzianą (np. kat.5e, kat.6, kat.6A), ale także kable koncentryczne czy światłowodowe. Kiedy mówimy o „kablu Ethernet”, najczęściej mamy na myśli skrętkę, ale warto pamiętać, że to nie jedyny nośnik sygnału Ethernet.

Czy kable ekranowane są zawsze lepsze od nieekranowanych?

To jeden z najczęstszych mitów. W rzeczywistości, nieekranowana skrętka (U/UTP) posiada naturalną odporność na zakłócenia elektromagnetyczne (EMI) i radiowe (RFI) dzięki odpowiedniej konstrukcji i skręceniu par przewodów. Instalowanie ekranowanych kabli (FTP, STP) ma sens tylko w szczególnych warunkach:

• W otoczeniu silnych źródeł zakłóceń, np. na halach przemysłowych, lotniskach, w pobliżu radarów lub aparatury medycznej (MRI, tomografy),
• W instalacjach z metalowymi, uziemionymi trasami kablowymi (np. w kanałach ENT).

Bez uzasadnionego technicznie powodu, zastosowanie kabli ekranowanych wiąże się z wyższymi kosztami i większą trudnością montażu.

Czy wybór kabla o wyższej kategorii gwarantuje lepszą jakość sieci?

Zakup kabla kat.6A, kat.7 czy nawet kat.8 w przypadku typowej instalacji domowej lub biurowej często jest niepotrzebnym wydatkiem. Warto wziąć pod uwagę:

• Prędkości łącza internetowego w 2025 roku w zastosowaniach domowych rzadko przekraczają 2,5Gbps – kat.5e i kat.6 w zupełności wystarczają.
• Jakość montażu: poprawne zarobienie wtyków, promienie gięcia, długości odcinków, ma znacznie większy wpływ na wydajność niż sama kategoria kabla.
• Kat.8 działa z pełną prędkością tylko do 30 metrów – powyżej tej długości jego parametry są porównywalne z kat.6A.

Rekomendacja: w środowiskach mieszkalnych najczęściej wystarczy kat.6 U/UTP – łatwy w montażu, ekonomiczny, a przy tym wystarczający nawet dla 10Gbps.

Czy kabel kat.5e jest już przestarzały?

Nic bardziej mylnego. Kat.5e, mimo że jest starszym standardem, wciąż doskonale sprawdza się w wielu zastosowaniach. Przy odpowiednim montażu obsłuży z łatwością 2.5Gbps (2.5GBASE-T) oraz zasilanie PoE do 100W. Dodatkowe zalety:

• Łatwiejszy montaż – cienki i lekki kabel,
• Idealny do instalacji w trudno dostępnych miejscach,
• Tańszy niż wyższe kategorie,
• Mniejsze obciążenie wiązek kablowych w korytach i peszlach.

Jedyną realną wadą kat.5e jest ograniczona zdolność do odprowadzania ciepła w dużych wiązkach podczas zasilania PoE – ale to dotyczy głównie instalacji przemysłowych.

Czy światłowód całkowicie zastąpi kable miedziane?

Światłowód ma niezaprzeczalne zalety:

• Odporność na zakłócenia EMI/RFI,
• Brak wpływu temperatur na jakość sygnału,
• Możliwość transmisji na bardzo duże odległości i z ogromnymi prędkościami.

Jednak światłowód nie przewodzi prądu – czyli nie zasili urządzeń PoE. Owszem, można stosować hybrydowe rozwiązania, ale są one rzadkością. Tymczasem skrętka miedziana pozostaje standardem w instalacjach:

• Gdzie potrzebne jest zasilanie i dane jednym kablem (AP, kamery IP, VoIP),
• Gdzie odległości są niewielkie (do 100 m),
• Gdzie instalacja musi być tania, szybka i dostępna dla techników oraz majsterkowiczów.

Wokół okablowania sieciowego powstało wiele mitów, które mogą prowadzić do błędów i niepotrzebnych kosztów. Klucz do sukcesu to dobór odpowiedniego typu kabla i osprzętu zgodnie z potrzebami oraz dbałość o poprawny montaż i normy. Nie zawsze więcej znaczy lepiej — liczy się przede wszystkim jakość i profesjonalizm wykonania.